Właściwy dobór gatunków ryb

Przed założeniem stawu warto zapoznać się z charakterystyką ryb, które mogą w nim przebywać. Decydując się na typ pstrągowy lub karpiowy stawu, skupiamy się tylko na jednym gatunku ryby, a wybierając naturalny staw, musimy odpowiednio skomponować obsadę. Dla tego przy właściwym doborze ryb pisaliśmy już wcześniej i zachęcamy do kontaktu telefonicznego, aby ustalić najlepszy wybór ryb dla waszego akwenu wodnego. Poniżej wymieniamy najczęstsze gatunki narybku wpuszczanych do stawu :

Karp

Jest to jedna z najpopularniejszych hodowlanych ryb. Wiąże się to z długoletnią tradycją wigilijną panującą w naszym kraju. Zwykle karp osiąga masę 2 kg, ale przy odrobinie szczęścia i uniknięciu wielu niebezpieczeństw może dożywać 30 lat i uzyskać masę ponad 30 kg. Bardzo dobrze czuje się w stawie, jest łatwy w hodowli. Je praktycznie wszystko co napotka na swojej drodze, a więc rośliny, larwy, dżdżownice. Łatwo można go również przyzwyczaić do pokarmu, np. makaronu, ziarna kukurydzy, chleba, ciasta, zboża, czy nawet truskawek. Znanych jest wiele odmian karp sazan – karp pełnołuski, karp królewski, karp golec i karp liniowy. Z kolei w przydomowych oczkach wodnych bardzo często natknąć się możemy na karpia koi. Warto wiedzieć, że karp jednoroczny nazywany jest narybkiem, dwuletnie karpie nazywamy kroczkami.

Lin

Kolejny przedstawiciel rodziny karpiowatych, równie popularny. Woli płytkie, spokojne stawy, bardzo aktywny jest nocą. Żywi się drobnymi organizmami i młodymi pędami roślin przy dnie. Dorasta ponad 50 cm. długości i może ważyć ponad 2 kg. Jest to bardzo cicha ryba, możemy nawet nie zauważyć jej obecności w stawie. Co ciekawe, gdy temperatura zaczyna spadać poniżej 5°C, chowa się na dnie i zapada w zimowy sen.

Karaś złoty pospolity

Kolejna ryba z rodziny karpiowatych, dość popularna w polskich zbiornikach wodnych. Bardzo łatwa w hodowli, nie przysparza wielu problemów, odporna na niekorzystne czynniki, przeżyje przegrzanie czy deficyt tlenu. Żywi się prostym roślinnym pokarmem oraz larwami owadów i planktonem. Jeśli zapewnimy jej dużo pożywienia, ciało ryby będzie wygrzbiecone, przy niedoborze zaś smukłe. Karaś dorasta do 50 cm długości i osiąga masę powyżej 3 kg.

Amur biały

Ta roślinożerna ryba należąca do rodziny karpiowatych jest bardzo żarłoczna, żywi się przyrostami różnych roślin. Może dorastać ponad 1 m długości i osiągać masę powyżej 20 kg. Polecana do zarybiania stawu, aby oczyszczać go z nadmiernej roślinności. Niestety ze względu na dużą żarłoczność nie poleca się jej w dużych ilościach do hodowli w małych zbiornikach, powoduje często zubożenie roślinności, a co za tym idzie zakłócenie równowagi biologicznej. Najlepiej czuje się w stojącej wodzie o temperaturze powyżej 18°C i w towarzystwie karpia.

Tołpyga

Rodzina ryb karpiowatych, która występuje w wodach stojących lub wolno płynących bogatych w plankton. Posiada krępe ciało, słabo wygrzbiecone pokryte licznymi drobnymi łuskami. Małe oczy z szeroką spiczastą głową. Ubarwienie, grzbiet ciemnoszary boki i głowa zielono szare, brzuch srebrzysty, płetwy parzyste . Osiąga ponad 100 cm długości i wagi powyżej 30 kg. Ja spotkałem się z osobnikami, które ważyły ponad 60 kg. Główne źródło pożywienia stanowi plankton – glony oraz pokarm rośliny. Dorosłe osobniki żywią się również robakami mięczakami i drobnymi rybkami. Dojrzewa w wieku 5-6 lat. W Polsce nie ma możliwości rozmnożenia się naturalnie.

Leszcz

Ten gatunek z rodziny karpiowatych najlepiej czuje się w wodzie stojącej i spokojnej. Jest żarłoczny, wyjada larwy, dżdżownice, skorupiaki i rośliny. Przy dużej liczebności może doprowadzić do wyniszczenia stawu. Warto więc podczas zarybiania leszczem wprowadzać drapieżniki, które ograniczą jego populację, niestety tylko młodych osobników. Jak najbardziej polecane jest wędkowanie, które pozwoli na wyłowienie większych żarłoków.

Płoć

Gatunek z rodziny karpiowatych, o którym pewnie każdy słyszał, jest jedną z najpopularniejszych ryb żyjących w polskich wodach. Charakteryzuje się wysoką rozrodczością, zjada zazwyczaj glony i rośliny, czasem zasmakuje w larwach. Tarło przeprowadza raz w roku od kwietnia do czerwca.

Sandacz

Sandacze mają smukły tułów, z pręgami schodzącymi od grzbietu w dół. Górna płetwa jest ostra. Posiada dużą paszczę i większe niż u innych drapieżników zęby. Dorasta nawet do kilkunastu kilogramów przy metrze długości. Sandacz zjada małe rybki, jest bardzo czuły i agresywny po zagnieżdżeniu się na swoim terytorium, a szczególnie w czasie tarła. Uwielbia wody wolno płynące, dobrze natlenione o piaszczysto-żwirowym dnie. Dobrymi miejscami są duże zbiorniki zaporowe, lecz w małych zbiornikach, a tym bardziej torfowych nie utrzymuje się za dobrze. W dzień ryby te przebywają w głębszych partiach wody. W nocy wypływają na płycizny.

Jesiotr

Jesiotr zazwyczaj osiąga długość 1,5-2,5 m. Młode odżywiają się bezkręgowcami znajdującymi się na dnie zbiorników wodnych oraz resztki pokarmu nie zjedzone przez inne ryby. Kiedy dorastają, żywią się organizmami z fauny dennej, które wygrzebują z podłoża swoim spiczastym pyskiem. Znajdują tam mięczaki, skorupiaki, larwy owadów. Samce są dojrzałe płciowo w wieku 7-9 lat, a samice od 8 do 14. Tarło zaczynają w miesiącu czerwcu i lipcu, ale w naszych warunkach nie rozmnaża się naturalnie. Samica składa od 400 tys. do 2,5 mln ziaren, dla tego ikra jest bardzo inspirująca i pozyskiwana dla fanatyków tej potrawy. W Polsce coraz bardziej się rozpowszechnia.

Węgorz

Węgorz z wyglądu jest podobny do węża, posiada długie ciało. Nie ma płetw brzusznych, natomiast płetwy grzbietowa, ogonowa i odbytowa są ze sobą połączone. Średnia długość łowionych okazów to ponad pół metra. To ryba wędrowna, a wędrówka odbywa się nocą. Prowadzi generalnie nocny tryb życia. Dzień spędza zagrzebana w mule lub w zaroślach. Węgorz żyje około 12 lat. Maksymalna długość życia to 88 lat i osobniki sięgające powyżej 7 kg, To drapieżnik, poluje na małe ryby, raki, faunę denną, w tym pijawki, ślimaki, zjada także ikrę ryb, również nie gardzi padliną. Młode zjadają drobny plankton zwierzęcy oraz larwy owadów.

Pstrąg tęczowy i do stawu

Pstrąg jest często hodowaną rybą w produkcji towarowej, w specjalnie przygotowanym stawie. Preferuje czystą, zimną i napowietrzoną wodę 10 – 18°C, przy dużych zagęszczeniach. By osiągał zadowalające nas rozmiary ok. 60 cm i 1 – 2 kg wagi, powinniśmy go dobrze żywić, w wodzie ubogiej w składniki odżywcze nie dorasta nawet 40 cm. Do życia preferuje miejsce stałe, a w stawach nie przepływowych, w których woda

przekracza 22°C montujemy pompy przy dnie stawu, które wyrzucają wodę na powierzchnię i dodatkowo mieszając i dotleniając ją. Do stawów wpuszcza się najlepiej narybek, dużo lepiej się aklimatyzuje niż większe osobniki. Najlepszym pokarmem jest ryba drobna, owady oraz kijanki żab. Opracowane kilkanaście lat temu sztuczne rozmnażanie pstrąga pozwala nam na jego hodowle na miejscu stałym i uzyskiwanie wielu osobników.

Jaź

Ryba z rodziny karpiowatych, którą łatwo pomylić z pospolicie występującą płocią. Dorasta do 50 cm długości i osiąga masę ok. 1 kg. Głównie żywi się owadami. Możemy ją hodować w stojącym stawie, lecz wymaga właściwej pielęgnacji, jest wrażliwa na niską jakość wody. Do tego gatunku zaliczamy również Złotą Orfę, która posiada pomarańczowy grzbiet od głowy do ogona.

Okoń

Ta drapieżna ryba z rodziny okoniowatych preferuje spokojne wody. W młodości żyje w stadzie, a starsze osobniki wybierają samotny żywot. Jeśli marzymy o dużych, dorodnych okoniach, musimy zmniejszać ich liczebność, hodowane w dużej liczbie karłowacieją. Populację zmniejszymy przez odławianie okonia lub wprowadzenie szczupaka. Młode zjadają plankton, zaś starsze skorupiaki i młody narybek, również ranią większe ryby, których nie mogą zjeść. Znane są również z kanibalizmu. Posiada ciekawe ubarwienie, a w sprzyjających warunkach może dożyć nawet 50 lat.

Szczupak

Drapieżna ryba z rodziny szczupakowatych, która w porównaniu z innymi gatunkami jest samotnikiem. Zwykle dorasta do 70 – 80 cm, ale w sprzyjających warunkach przekracza nawet 110 cm. i wagę powyżej 20 kg. W stawie przy zarybieniu, trzeba z nim bardzo uważać, ponieważ doskonale może zakłócić równowagę biosystemu. Szczupaki przy wadze około 4 – 5 kg. potrafi zjadać bez problemu ryby o wadze około 0,5 kg. W marcu i w kwietniu przy 5–12°C odbywa się tarło i przeżywalność wylęgu w dużych akwenach jest ogromna. Już 1,5-miesięczne maleństwa są mięsożerne i podobnie jak okoń jest kanibalem, dlatego trzeba uważać z wpuszczeniem odpowiedniej ilości.

Sum

Cechą charakterystyczną jest duża spłaszczona głowa z małymi oczami i paszcza z wieloma drobnymi zębami po bokach. Nad górną szczęką znajdują się dwa długie a pod dolną cztery krótsze wąsy. Ogon znacznie dłuższy niż w przypadku innych ryb, stanowiący nawet 3/5 długości ciała. Sum ma ciemny grzbiet, oliwkowozielony, brzuch biały z ciemnymi nieregularnymi plamami, boki natomiast w ciemnobrunatne plamy.Dojrzałość płciową osiąga pomiędzy trzecim a szóstym rokiem życia. Tarło odbywa się w temperaturze 18-20°C, czyli w miesiącach maj lipiec. Wówczas samice wypływają na płytsze wody jezior, lub też rzeczne płycizny o mocniejszym prądzie. Samica składa ikrę w gniazdach wygrzebanych w podłożu, lub wśród roślinności wodnej. Młode wykluwają się po 5-10 dniach, wyglądem przypominają kijanki. Młode osobniki zadowalają się skorupiakami czy robakami, zaś starsze natomiast żerują na różnych gatunkach ryb, jak również na swoim. Zdarza się że zjadają żaby czy ptaki wodne.W pierwszych kilku latach rosną bardzo szybko np 3 letni sum waży już 2-2,5 kg i mierzy 70 cm, a 5 letni osiąga ciężar nawet 8-9kg. Nieznana jest jeszcze dokładna żywotność suma, szacuje się jednak że może żyć nawet 80 lat i osiągnąć długość ponad 2,5 metra.

Sieja

Pochodzi z rodziny ryb łosiosiowatych. W Polsce można spotkać ją na bardzo głębokich jeziorach, a ponadto występuje w stawach i wyrobiskach żwirowych.Wygląd śledziowy ciało z pełną linią boczną tj od głowy do ogona. Budowa siei jest bardziej zwarta niż u sielawy. Mała głowa o spiczastym wykończeniu, pysk skierowany ku dołowi. Ubarwienie, grzbiet od niebieskawo zielonego do ciemnozielonego, boki i brzuch białe lub srebrzysto lśniące. Jej długość w miejscach ubogich w pokarm może wynosić 10-20 cm, średnia długość to ok 30-50 cm.Głównym źródłem pożywienia są skorupiaki larwy owadów, jak również ikra i narybek.Tarło trwa od września do grudnia, gdzie samice składają jaja w piaszczystych miejscach, w głębszych miejscach wód. Bardzo dobra ryba wędzona, również uwielbiana przez restauratorów.

Wzdręga

Ten przedstawiciel rodziny karpiowatych latem zjada roślinność i drobne organizmy pod powierzchnią wody, zimą zaś schodzi na dno i tam żeruje. Podobnie jak płoć wykazuje wysoką rozrodczość. Tych ryb nie wprowadzajmy do stawu: słonecznica, jazgarz, bass wielkogębowy, sumik karłowaty, czebaczek amurski i trawianka mogą zachwiać równowagę biologiczną. Ponadto jeśli wyłowimy któryś spośród wymienionych gatunków, nie powinniśmy ich wpuścić z powrotem do zbiornika lub innych wód zakaz wprowadzony przez Polski Związek Wędkarski.

Rak

Rośnie bardzo wolno, lubi czyste wody. Pancerz raka szlachetnego jest gładki, jednolicie ubarwiony, barwy ciemnobrunatnej lub czarnej, czasami błękitnej. Przebywa najchętniej w wodach płynących o głębokości większej od 0,5 m., występuje również w stawach i żwirowniach w pierwszej klasie czystości wody zawierającej znaczne ilości wapna. Optymalna temp. wynosi od 10-12°C i nie powinna przekraczać 21°C. Dojrzewa płciowo w trzecim roku życia, po osiągnięciu około 8 cm długości. Czas rozrodu przypada jesienią, po 25 dniach od kopulacji samice składają od 60 – 200 jaj w podgięty odwłok, które przyklejone do niego pozostają przez 6 msc. do czasu wylęgu. Po pierwszym linieniu, które następuje 10 dnia od wyklucia, oddzielają się one od matki, a całkowicie usamodzielniają się po następnych 15 dniach. W pierwszym roku życia kilkukrotnie zmienia pancerz i osiąga dl. 5 – 6 cm., przy masie około 25 g. Duże okazy osiągają dł. 20-25 cm. i masę 150 g. Młody rak żywi się planktonem roślinnym, młodymi pędami roślin wodnych, a dorosłe osobniki odżywiają się bezkręgowcami np. mięczakami, kiełżami i larwami owadów. Pokarmem ich są również żaby i ryby również osobniki chore i martwe.